Ergün’den TV’lere ve reklamcılara müjde var

Dün, Ankara’da TBMM Anayasa Komisyonu’nda, RTÜK Yasası’nın maddeleri görüşülürken, İstanbul’da Sanayi Bakanlığı Reklam Kurulu ve Reklamverenler Derneği işbirliğiyle düzenlenen Reklam Sempozyumu’nun ilki yapılıyordu. Kamudan Basın İlan Kurumu’nun katılımı açısından sempozyum ilginçti, RTÜK Başkanı Davut Dursun, RTÜK Yasası’nın Meclis’te görüşülüyor olması nedeniyle toplantıya katılamadı. Basın İlan Kurumu Genel Müdürü Mehmet Atalay, kurumu 49 yıl önce ihtilal hükümetinin kurduğunu ve yaptıkları en güzel işin bu olduğunu söyleyerek, besleme basın, yandaş medya gibi tartışmaların o zamanlarda da olduğunu ifade etti. Atalay, kurumla ilgili bir eleştiriyi de şöyle dile getirdi: İlan yönetmeliğini reklam yönetmeliğine çeviremedik. Belki de RTÜK olmayabilirdi.

Reklamda aslan payı TV’lere  

Reklam sektörü 2009’da 2008’e göre yüzde 15 düşüş gösterdi, 2010’da bu kaybı kapatmayı hedefleyen sektörün ilk altı aylık gelirleri 1,8 milyar lira. Yılı 3,5 milyar lira gibi bir reklam harcamasıyla kapatmayı planlayan sektörün 2013 hedefi beş milyar lira. Türkiye’de reklam pastasından aslan payını TV’ler alıyor. Dünyada bu oran yüzde 39 iken, Türkiye’de yüzde 55. Bu daha çok TV izleyen bir toplum olma özelliğinden kaynaklanıyor. Ona rağmen, kişi başına düşen TV harcaması birçok Avrupa ülkesinin gerisinde. İspanya’da kişi başına düşen TV reklam harcaması 101, Yunanistan’da 81, Bulgaristan’da 32 dolarken Türkiye’de sadece 14 dolar.

En çok cezayı Kavak Yelleri aldı

  Bu noktada TV’de yayınlanan her türlü içeriğin denetimi gündeme geliyor. Dizilerdeki örtülü reklamlara gelen uyarı ve cezalar yoğunlukta. Bu işten en çok ağzı yanan ise Kavak Yelleri dizisi. Örtülü reklam yapıldığı gerekçesiyle hem filmlere hem de reklamı yayınlanan şirketlere ceza uygulanıyor. Türkiye’de TV’lerde 15 çeşit reklam tipi var. RTÜK’ün kuralları ve sınırlamaları tam olarak oturmadığından TV’ler devamlı yeni reklam tipleri yaratmak zorunda kalıyor. Sempozyuma katılan Sanayi Bakanı Nihat Ergün de, bu konuya değindi. Örtülü reklamlarla ilgili mevzuatın sorunlu olduğunu ve RTÜK Yasası ile bu konunun daha esnek bir yapıya kavuşturulacağını söyleyen Bakan, toplumsal yapıyla uyumlu olmayan reklamın etkisinin olmayacağını, hatta müşterisi olan her şeyin satılamayacağını söylüyor. Ergün, “Uyuşturucunun da müşterisi var, bunun meşru olması mümkün mü? Hukuka, tüketici haklarına, toplumsal ve ahlaki değerlere uygun bir yaklaşımla hareket edilmeli” diyor. Tabi, toplumun hangi kesiminin ahlaki değerlerinin baz alınacağı noktası, herkese göre çok değişken. İki yıl içinde Reklam Kurulu’na 4045 başvuru yapılmış. Başvuruların yüzde 60’ı tüketicilerden gelmiş. Bu da reklamların tüketici nezdinde ne kadar irdelendiğini gösteriyor. Karara bağlanan 1479 dosyadan 1365’i mevzuata aykırı bulunmuş. Bakan’ın konuyla ilgili yorumu ise şöyle: “Ya mevzuatta ya da reklamlarda sorun var. Mevzuatın da sorunlu tarafları olduğunu görüyorum. Örtülü reklamlar konusunda mevzuat sorunlu. Bir film çekimi yapılacak örtülü reklamdan dolayı film, film olmaktan çıkıyor. Çekilen filmde kamera tabela çekse, film örtülü reklam cezası alıyor. Hepsini mozaiklese film film olmaktan çıkıyor. RTÜK Yasası’nda ürün yerleştirme ve örtülü reklamları yeniden düzenlemeye imkân verecek bir madde var. Örtülü reklam konusunu daha esnek bir yapıya kavuşturacağız.”