Türkiye ve Suriye’ye ortak sınır kapısı

Son yıllarda sınır kapılarının modernizasyonu ve yenilenmesini kendine misyon edinen TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) son olarak dün Suriye sınırındaki Nusaybin Gümrük Kapısı’nın temelini attı. Daha fazla ticaret, daha iyi ülke tanıtımı ve daha düzgün sınır güvenliği amacıyla bugüne kadar altı tane sınır kapısını modernize eden TOBB, bundan sonra yapılması planlanan dokuz sınır kapısının da proje çalışmalarını devam ettiriyor. Kara sınır kapıları aracılığıyla Türkiye ihracatının yüzde 53’ü, dış ticaret hacminin ise yüzde 40’ı gerçekleştiriliyor. Ülke ticaretinde önemli bir yere sahip bu kara sınır kapılarının modernizasyonunu TOBB, yap-işlet-devret modeliyle yapıyor. TOBB, şimdiye kadar, İpsala, Habur, Cilvegözü, Sarp, Kapıkule ve Hamzabeyli sınır kapılarının modernizasyonunu tamamladı.

Suriye sınırında modernizasyonu tamamlanan ikinci kapı

Dün Gümrüklerden Sorumlu Devlet Bakanı Hayati Yazıcı, Suriye Maliye Bakanı Mouhammed Al Hussein, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğu ve Gümrük Müsteşarı Ziya Altunyaldız’ın katılımıyla temeli atılan Nusaybin Gümrük Kapısı, Suriye sınırında modernizasyonu tamamlanan ikinci kapı olacak. TOBB, Nusaybin’deki çalışmalarını devam ettirirken aynı zamanda Suriye tarafındaki Kamışlı Sınır Kapısı’nın da yenileme çalışmalarını gerçekleştiriliyor. TOBB bu girişimle ilk kez bir başka ülkenin de sınır kapısının modernizasyon işini üstlenmiş olacak. Suriye tarafındaki bu kapı, ortak gümrük kapısı olarak işletilecek. Şu anda deneme aşamasında. Bu kapının başta Irak olmak üzere Ortadoğu’ya olan ticarete büyük ivme kazandırması bekleniyor.

Ortadoğu’ya açılan yeni bir kapı

Son dönemde Suriye ile ekonomik ve sosyal alanda artan işbirliği, vizelerin kaldırılması iki ülke arasındaki ticaret hacmini arttırdığı gibi araç giriş çıkış sayısı da yükseliş gösterdi. Bir yılda tamamlanması planlanan Nusaybin Gümrük Kapısı’nın 31 milyon liraya malolması bekleniyor. Tamamlandıktan sonra bu kapı, yılda 500 bin araca ve 2.5 milyon yolcuya hizmet edecek hale gelecek. Nusaybin Gümrük Kapısı’nın Irak’a geçişlerde de önemli bir alternatif olacağı ve bu sayede Habur Gümrük Kapısı’nın üzerindeki yükün hafifleyeceği belirtiliyor. Böylece, Ortadoğu’ya yeni bir kapı daha açılacak. TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu da, konuşmasında bu konuya vurgu yaparak, Nusaybin Kapısı ile Türkiye’nin Ortadoğu’ya daha da yaklaştığını, Türkiye’nin, Ortadoğu ülkelerinin 600 milyar dolar olan ithalat hacminden sadece yüzde 3,5’lik bir pay aldığını, daha kolay ulaşımla bu payı arttıracaklarına dikkat çekti. Hisarcıklıoğlu, artık ticaretin ve iş yapma modellerinin ne kadar değişime uğradığını da şu sözlerle anlattı: “Yeni Nusaybin Gümrük Kapısı Güneydoğu Anadolu’nun kalkınmasında da önemli rol oynayacak. Refah ve zenginlik, barış ve hukuku pekiştirir. Eskiden sınır kapılarını ülkeleri ayıran yerler olarak görürdük. Bu kapı ise Türkiye ve Suriye’yi birbirine yakınlaştıracak.”

Suriye ve halk hareketleri

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat ile Türkiye tarafından hem Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün hem de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın attığı adımlar, gerçekleştirdiği girişimler hızla somutlaşıyor. Son dönemde bunların örneklerine tanıklık ediyoruz. Öte yandan, Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerinde kitlesel halk hareketleri var, bunların Suriye’ye de sıçramasından endişe ediliyor. Esad, geçtiğimiz günlerde Wall Street Journal’a verdiği bir demeçte, protestoların yeni bir çağa öncülük ettiğini, ülkesinde daha çok siyasi reform için ısrar edeceği açıklamasında bulunmuştu. Siyasi açılımlarını ekonomik açılımlarla destekleyecek bir Suriye’nin bu olayların dışında kalabilmesi mümkün.