2009'da İran'daki seçimlerin ardından başlayan eylemleri, ardından son olarak Tunus ve Mısır'daki halk hareketlerini, internet medyası, Facebook, Twitter gibi sosyal paylaşım sitelerinden takip ediyoruz. Artık, teknoloji ve iletişim çağında diktatörlerin, ceberrut yönetimlerin uyguladığı sansür, karartma gibi yöntemler işe yaramıyor. Yönetimler de milyonların izlediğini bildiği için halk hareketlerini bastırmak için "sınırlı bir şiddet" kullanmak zorunda kalıyor.
Kuzey Afrika ve Ortadoğu bölgesinde Mısır'ın teknoloji anlamında farklı bir yeri var. Bilişim teknoloji konusunda herkesin örnek gösterdiği Hindistan kadar önemli bir teknoloji know-how'ı ve yatırım ortamı yaratan Mısır, zaman içinde bölgenin en önemli teknoloji üslerinden biri haline geldi. Mısır'da yıllardır Bilgi Teknolojileri ve Telekomünikasyon Bakanlığı var. Bakanlık geçmiş yıllarda güzel işler başardı, kurulan teknoparklara uluslararası teknoloji devleri yatırım yaptı. Bakanlığın sitesinde pek çok ayrıntıyı içeren 2007-2010 strateji planını inceleyince, bu işe ne kadar önem verdiklerini görebiliyorsunuz. Hatta bu sektörün kamu/özel sektör işbirliğine çok başarılı bir model teşkil ettiği belirtiliyor. Geçen yedi yılda IT firmaları Mısır'a 30 milyar Mısır Lirası yatırım yapmış, sektör yüzde 700 oranında büyümüş.
Ekonomiye zararın boyutları bilinmiyor
Yaşanan son olaylarda ülkede ekonominin gördüğü zararla ilgili çeşitli rakamlar yayınlanıyor, zaman içinde durumun vahametini göreceğiz. Geçen gün yayınlanan bir rakam, Mısır'daki yönetim karşıtı gösterilerin, ülke ekonomisine günlük ortalama 310 milyon dolara malolduğunu söylüyordu. Hatta, Mısır, GSYİH'da beklenen büyüme oranını, protestolar nedeniyle yüzde 5.3'ten yüzde 3.7'ye çekerek aşağı yönlü revize etti. Mısır Borsası, bankalar, dükkanlar günlerce kapalı kaldı, fabrikalar üretimi durdurdu. Yatırımcılar yatırımlarını askıya aldı. Onbinlerce turist rezervasyonlarını iptal ettirdi. Mısır Lirası dolar karşısında son altı yılın en düşük seviyesine geriledi. Ocak ayında ülkenin ihracatının yüzde 6 oranında düştüğü de açıklanan rakamlar arasındaydı. Öte yandan, yönetimin, protestoların başladığı günlerde internet ve iletişim imkanlarını kesmesinin ilk beş günlük maliyetinin 90 milyon dolar olduğunu da daha önce yazmıştık.
Teknoloji devleri çıkış yolları arıyor
Peki bu arada, ciddi yatırımlar yapan teknoloji devleri ne yaptı? Kahire'nin hemen dışında yer alan Smart Village teknoparkının da yaşanan protesto gösterilerinden ciddi şekilde etkilendiği belirtiliyor. Ülkedeki protestolar ve iç karışıklık ortamında teknoloji firmaları da ya yatırımlarını durdurma ya da faaliyetlerini geçici olarak erteleme kararı aldı. Cisco Systems ve Microsoft, Kahire'deki ofislerini geçici olarak kapatırken, HP ise çalışanlarına protestolar sona erene kadar işe gelmeyin şeklinde çağrı yaptı. Bundan kısa süre önce Cisco Systems, Kahire'de Telepresence video konferans sistemlerinden bir tanesinin daha devreye girdiğini duyurmuştu. Cisco, bu sistemi Kahire'nin hemen dışındaki Smart Village adlı teknoparkta konumlandırmıştı. Smart Village'te Microsoft, HP, Cisco System, Google gibi 120 civarında dünya devi teknoloji firmasının ofisleri var, 2009 rakamlarına göre burada 28 bin kişi çalışıyordu.
Microsoft'un Kahire'de global Xbox çağrı destek hizmeti birimi ile HP'nin çağrı merkezi de bu teknopark içerisinde yer alıyor. Yine teknoparkta ofisleri bulunan Oracle ve Intel'in de durumu yakından takip ettikleri ve gerekirse ülkedeki eğitim programlarını askıya alabilecekleri ifade ediliyor.
Türkiye için fırsat olabilir mi?
Her ne kadar şu ana kadar yapılan açıklamalar geçici bir durumdan bahsediyor olsa da, söz konusu teknoloji devlerinin ülkeden çekilebilecekleri iddiaları konuşulanlar arasında. Tüm bu teknoloji devlerinin Mısır operasyonlarını tümüyle durdurması ve başka ülkelerde ofis açmaları ülkedeki yetişmiş işgücünün de ciddi anlamda zorlanacak olması anlamına geliyor. Firmaları arayış içine girdikleri bir gerçek. Türkiye bilgi toplumu olmak istiyorsa, Mısır'dan kaçacak ve bölgede yeni yer arayışına girecek yatırımlara kucak açabilir. Fırsat Türkiye'nin ayağına geldi.
Vodafone'nun Mısır'dan
çıkacağı haberi yeni değil
çıkacağı haberi yeni değil
İngiliz telekomüniskasyon devi Vodafone da, Mısır'da gerçekten zor durumda. Son birkaç gündür Vodafone'un Mısır'da çıkmak isteyebileceği konuşuluyor. İktidarla halkın arası gerildikçe, iktidarın Vodafone ile de aynı oranda geriliyor gibi bir durum oluşuyor. Geçen hafta, Vodafone yaptığı açıklamada, Mısırlı yetkililerin kendilerini hükümet yanlısı SMS'ler göndermeleri yönünde zorladıklarından şikayet etti. Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek'ın ülkede yatırımı olan pek çok uluslararası şirkette hissesi olduğu biliniyor. Bu cüret de herhalde oradan geliyor olmalı. Zira, hükümetin bunu protestoların başlangıcından bu yana yaptığını belirten Vodafone, bu durumun "kabul edilemez" olduğunu belirtti. Ardından da Vodafone'un Mısır operasyonlarından çıkabileceği söylentileri konuşulmaya başlandı. Vodafone Mısır'ın hisselerinin yüzde 54.93'ü Vodafone Group'a, yüzde 44.95'i Telecom Mısır'a ait, yüzde 0.12'si de halka açık. Geçen hafta Londra'da yatırımcılarla yapılan mali sonuç toplantısında yönetimin "Mısır'dan çıkabileceklerini" söyledikleri iddia edildi. Aslında Vodafone'un Mısır'dan çıkmak istemesi yeni değil. Financial Times'ta yer alan bir değerlendirmede, Vodafone'un, Vodafone Mısır'daki yüzde 55 hissesinin satışı için ön görüşmelere başladığı ifade edilmişti. Şimdi son gelişmelerin bu kararın üzerine tuz biber ektiği, bu olayların bahane edildiği belirtiliyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder